Khánh Hòa Trở Thành Tỉnh Độc Đáo Sau Sáp Nhập Ninh Thuận

Ngày 12/4/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt Ban Chấp hành Trung ương Đảng ký ban hành Nghị quyết số 60-NQ/TW về việc sáp nhập tỉnh Ninh Thuận và tỉnh Khánh Hòa, lấy tên là tỉnh Khánh Hòa, trung tâm chính trị - hành chính đặt tại tỉnh Khánh Hòa. Sau khi hợp nhất, tỉnh Khánh Hòa sẽ có những cái nhất:

1. Tỉnh có nhiều sân bay nhất, 3 sân bay: Cam Ranh (sân bay quốc tế đang hoạt động), Thành Sơn (sân bay lưỡng dụng đang xúc tiến đầu tư), Trường Sa (sân bay quân sự).
2. Tỉnh có nhiều cảng biển quốc tế nước sâu nhất cả nước và khu vực, trải đều đầu tỉnh (Vân Phong), giữa tỉnh (Cam Ranh), cuối tỉnh (Cà Ná).
3. Tỉnh có số km hạ tầng giao thông huyết mạch quan trọng quốc gia(đường bộ cao tốc, đường sắt cao tốc, đường sắt Bắc - Nam hiện hữu) đi qua dài nhất nước và nhiều lối xuống, nhiều nhà ga nhất nước: Tổng 206km đường bộ cao tốc đi qua tỉnh với 9 lối xuống (Khánh Hòa 145km, Ninh Thuận 61,5km); 192,3km đường sắt cao tốc đi qua tỉnh với 3 ga Tháp Chàm, Diên Khánh, Ninh Hòa (Khánh Hòa 130,3km, Ninh Thuận 62km); có 213,5km đường sắt Bắc - Nam đi qua (Ninh Thuận 64,5km, Khánh Hòa 149km).
4. Tỉnh có bờ biển dài nhất nước với tổng chiều dài 590km và nhiều bãi tắm đẹp nổi tiếng nhất nước: Cà Ná, Mũi Dinh, Bình Sơn, Ninh Chử, Vĩnh Hy, Bình Tiên, Bãi Dài, Nha Trang, Dốc Lết, Hòn Chồng, Gành Nhảy... (Khánh Hòa 385km, Ninh Thuận 105km). Là tỉnh có độ mặn nước biển cao nhất cả nước và sở hữu vùng nước trồi duy nhất Việt Nam và khu vực.
5. Là tỉnh có diện tích san hô lớn nhất cả nước và khu vực với 7.623ha (Khánh Hòa 6.123ha; Ninh Thuận 1.500ha), đây là một chỉ dẫn địa lý quan trọng khẳng định độ sạch của vùng biển này, được Jica Nhật Bản đánh giá là vùng biển chất lượng nhất của Việt Nam. Giá trị trung bình 1km2 san hô mang lại theo tính toán của Philipines là: 108.000 USD từ nghề cá, 400.000 USD từ du lịch, tiết kiệm 190.000 USD chi phí cho việc bảo vệ vùng bờ biển; san hô chỉ chiếm 0,1% diện tích toàn cầu nhưng góp phần cung cấp trực tiếp và gián tiếp cho 10% tổng sản lượng cá toàn thế giới.
6. Là tỉnh có nhiều đảo nhất cả nước(200 đảo lớn nhỏ, trong đó có Quần đảo Trường sa). Là tỉnh có nhiều vịnh và danh lam thắng cảnh đẹp nhất thế giới và quốc gia: Vịnh Nha Trang (thuộc 24 vịnh đẹp nhất thế giới), vịnh Cam Ranh (một trong 3 vịnh thiên nhiên tốt và đẹp nhất thế giới cùng với vịnh San Francisco, Rio De Janiero), vịnh Vân Phong, vịnh Vĩnh Hy (danh lam thắng cảnh quốc gia).
7. Là tỉnh có hệ thống đền tháp Chăm nhiều nhất, còn nguyên vẹn và có giá trị kiến trúc đặc sắc nhất cả nước và khu vực (Tháp Bà Ponagar, Tháp Po Klong Garai; Tháp Po Rome; Tháp Hòa Lai). Có làng gốm Chăm cổ nhất Đông Nam Á và cộng đồng người Chăm đông nhất cả nước.
8. Là tỉnh có nhiều di sản, di tích, danh lam thắng cảnh nhất cả nước: Di sản thế giới được UNESCO công nhận: 4 di sản (Khu dự trữ sinh quyển thế giới Vườn quốc gia Núi chúa, nghệ thuật làm gốm Chăm Bàu Trúc, nghệ thuật bài chòi, nghệ thuật đờn ca tài tử); 21 di sản văn hóa cấp quốc gia (Khánh Hòa 16, Ninh Thuận 5); 175 di sản văn hóa cấp tỉnh.
9. Là tỉnh có nhiều dự án resort đẳng cấp và đẹp nhất thế giới (Ninh Vân Bay, Amanoi).
10. Là tỉnh trung tâm năng lượng và năng lượng sạch lớn nhất cả nước với tổng công suất nguồn theo Quy hoạch điện VIII là 22.242MW (Ninh Thuận: 19.689MW; Khánh Hòa: 2.553MW), đến nay đã đi vào hoạt động 5.773MW (Ninh Thuận: 3.750MW; Khánh Hòa: 2.024MW) chiếm 7,2% tổng nguồn cả nước. Đặc biệt là tỉnh đầu tiên được Chính phủ chọn đầu tư xây dựng 2 nhà máy điện hạt nhân với tổng mức đầu tư hơn 20 tỷ USD và được xác định là công trình chào mừng Đại hội Đảng lần thứ XV, chào mừng 100 năm Ngày thành lập Đảng.

Với những cái nhất trên, Khánh Hòa hội tụ đầy đủ dư địa để quyết định cho phát triển 5 năm đến theo dự thảo Văn kiện Đại hội tỉnh sau khi sáp nhập: Tốc độ tăng trưởng dự kiến nhiệm kỳ trên 2 con số; tổng vốn đầu tư toàn xã hội hơn 48 tỷ USD tương đương 1.200 nghìn tỷ đồng (gấp 2 lần so với định hướng Nghị quyết số 09-NQ/TW của Bộ Chính trị là đến năm 2030 đạt 664 nghìn tỷ đồng).

Với tiềm năng và dư địa sau khi sáp nhập 2 tỉnh, tiến trình “đưa Khánh Hòa trở thành cực tăng trưởng trung tâm mới khu vực duyên hải Nam Trung Bộ và đưa Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc trung ương, nhân dân có mức sống cao, hiền hòa và hạnh phúc” sẽ được đẩy nhanh và hiện thực sớm hơn