UBND TP HCM đã phê duyệt đề án cải tạo và xây dựng lại hơn 500 chung cư cũ xuống cấp trên địa bàn thành phố với mục tiêu hoàn thành vào năm 2035 Theo thống kê hiện có 474 chung cư xây dựng trước năm 1975 đã được kiểm định từ năm 2016 trong đó 16 chung cư thuộc cấp D tức là hư hỏng nặng và nguy hiểm
53 chung cư xây dựng trong giai đoạn 1975-1994 cũng cần được cải tạo do tình trạng sở hữu và sử dụng phức tạp gây khó khăn trong việc kiểm đếm và đánh giá chất lượng TP HCM đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ hoàn thành công tác chuẩn bị cải tạo xây dựng lại các chung cư xây trước năm 1975 và giai đoạn 1975-1994 đồng thời hoàn thành sửa chữa nâng cấp các chung cư cấp B và C xây trước năm 1975 Đến năm 2035 thành phố sẽ hoàn tất việc cải tạo xây dựng lại tất cả các chung cư cũ xây trước năm 1975 và các chung cư hư hỏng nặng cấp D hoặc hết niên hạn sử dụng xây trong giai đoạn 1975-1994
Tuy nhiên việc cải tạo và xây mới các chung cư cũ hư hỏng tại TP HCM đã được triển khai trong nhiều năm qua nhưng kết quả đạt được chưa như mong đợi Giai đoạn 2016-2020 thành phố đặt mục tiêu cải tạo xây mới 474 chung cư cũ nhưng đến tháng 11 2023 chỉ hoàn thành được 3 chung cư tức chưa đến 1% kế hoạch
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tiến độ chậm bao gồm thiếu vốn kinh phí dự kiến 500 tỷ đồng cho việc cải tạo sửa chữa 246 chung cư cấp B C chưa được bố trí Quá trình kiểm định và đánh giá chất lượng chung cư gặp nhiều khó khăn đặc biệt với các chung cư có tình trạng sở hữu sử dụng phức tạp Ngoài ra việc quy hoạch khu vực cải tạo chưa đồng bộ gây khó khăn trong việc triển khai các dự án
Trong thời gian tới TP HCM sẽ tập trung tuyên truyền vận động người dân đồng thuận trong việc di dời phá dỡ và xây dựng lại chung cư cũ đồng thời phân cấp cho địa phương được giao phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư cho các dự án chưa được phê duyệt nhằm đẩy nhanh tiến độ cải tạo và xây dựng lại nhà chung cư
Việc triển khai đề án này không chỉ góp phần cải thiện chất lượng sống cho người dân mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc chỉnh trang và phát triển đô thị TP HCM trong tương lai
Các dự án cải tạo xây mới chung cư cũ tại TP HCM chưa đạt được nhiều bước đột phá vì khó mời gọi doanh nghiệp bất động sản tham gia Mặc dù các dự án chung cư cũ có vị trí đắc địa ở trung tâm thành phố là điểm hấp dẫn với nhà đầu tư nhưng vẫn còn nhiều rào cản khiến doanh nghiệp chưa mặn mà
Trong đó có việc hạn chế về chỉ tiêu quy hoạch và mật độ xây dựng Nhiều chung cư cũ nằm ở khu vực nội đô nơi quy định nghiêm ngặt về chiều cao và mật độ xây dựng để tránh áp lực lên hạ tầng kỹ thuật và xã hội Điều này hạn chế khả năng doanh nghiệp tăng số lượng căn hộ để bán thương mại ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận dự án
Việc yêu cầu phải có sự đồng thuận 100% từ cư dân mới được tiến hành cải tạo xây mới chung cư cũ cũng là một trở ngại Việc thỏa thuận về phương án bồi thường hỗ trợ tái định cư thường gặp nhiều khó khăn do nhu cầu và kỳ vọng khác nhau giữa các hộ dân
Các quy định chính sách hiện hành chưa đủ hấp dẫn để thu hút doanh nghiệp tham gia cải tạo chung cư cũ Doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều rủi ro và chi phí cao trong khi lợi nhuận không đảm bảo khiến họ e ngại đầu tư vào lĩnh vực này Việc di dời bố trí tái định cư cho các hộ dân để có mặt bằng thi công dự án cũng gặp nhiều khó khăn
