
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa trình Chính phủ đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng để luật hóa một số nội dung của Nghị quyết 42 về thí điểm xử lý nợ xấu. Mục đích là tạo hành lang pháp lý đồng bộ, phù hợp thực tiễn, giải quyết vướng mắc trong xử lý nợ xấu và tài sản đảm bảo.
NHNN cho rằng cần cân bằng quyền lợi giữa tổ chức tín dụng và bên bảo đảm, tránh bất đối xứng.
Một trong các nội dung sửa đổi là luật hóa quyền thu giữ tài sản bảo đảm nhằm xử lý vướng mắc khi xử lý tài sản bảo đảm, đảm bảo quyền của chủ nợ và bên bảo đảm. Hiện nay, pháp luật mới chỉ ghi nhận quyền yêu cầu Tòa án giải quyết việc người đang giữ tài sản không giao tài sản để bên nhận bảo đảm xử lý tài sản bảo đảm mà không quy định trực tiếp quyền thu giữ tài sản bảo đảm của bên nhận bảo đảm. Việc thiếu quy định này đã gây khó khăn rất lớn đến quyền xử lý tài sản bảo đảm của tổ chức mua bán, xử lý nợ và tổ chức tín dụng vì tổ chức mua bán, xử lý nợ cũng như các tổ chức tín dụng không thể thực hiện việc thu giữ nếu các chủ tài sản không đồng thuận, cố tình chống đối, thậm chí tạo ra các tranh chấp khác liên quan đến tài sản bảo đảm nhằm kéo dài thời gian xử lý tài sản bảo đảm.
Ngoài ra, NHNN cũng đề xuất luật hóa quy định về kê biên tài sản bảo đảm của bên phải thi hành án. Theo NHNN, nếu quy định này không được luật hóa tại Luật Các tổ chức tín dụng, tổ chức tín dụng, tổ chức mua bán, xử lý nợ tiếp tục gặp khó khăn do tài sản bảo đảm có thể bị kê biên để thi hành án, kể cả để thực hiện các nghĩa vụ không phải thuộc trường hợp thi hành bản án, quyết định về cấp dưỡng, bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ; điều này ảnh hưởng lớn đến quyền lợi chủ nợ của các tổ chức tín dụng, tổ chức mua bán, xử lý nợ.
NHNN cũng đề xuất luật hóa quy định về hoàn trả tài sản bảo đảm là vật chứng trong vụ án hình sự và bổ sung quy định về hoàn trả tài sản bảo đảm là tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.
Đề xuất này được kỳ vọng sẽ giúp ngân hàng giảm thiểu rủi ro tín dụng và tạo điều kiện cho vay vốn. Tuy nhiên, cũng có lo ngại về việc phát sinh tranh chấp nếu tài sản đảm bảo được loại trừ khỏi phạm vi kê biên.
Hiện đề xuất đang được lấy ý kiến và cần xem xét kỹ lưỡng trước khi ban hành. NHNN kỳ vọng sửa đổi sẽ giúp hệ thống tài chính ổn định, giảm nợ xấu và tạo môi trường tín dụng lành mạnh hơn.