Theo thông tin từ buổi họp về tình hình kinh tế - xã hội ngày 8/5, TP HCM đã giải quyết được gần 80% vướng mắc trong việc cấp sổ hồng cho nhà ở thương mại. Cụ thể, trong số 81.085 hồ sơ vướng mắc, đã có 63.821 hồ sơ được tháo gỡ, đạt tỷ lệ 78.7%. Các vướng mắc chủ yếu thuộc về 6 nhóm chính: chờ thuế, chậm nộp hồ sơ, bất động sản mới, nghĩa vụ tài chính bổ sung, vướng mắc khác và đang thanh tra, điều tra.
Đối với nhóm chờ thuế, toàn bộ 8.159 hồ sơ đã được giải quyết xong từ 20/5/2024. Nhóm dự án chậm nộp hồ sơ (30.061 hồ sơ) không có vướng mắc pháp lý, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã chỉ đạo văn phòng đăng ký đất đai tiếp nhận và giải quyết nhanh chóng các hồ sơ do người mua nhà nộp. Với nhóm bất động sản mới (8.918 căn hộ), việc cấp sổ hồng cho căn officetel, shophouse được thực hiện theo Luật Đất đai 2024, với điều kiện có thỏa thuận 100%.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn. Nhóm dự án có nghĩa vụ tài chính bổ sung (19.958 căn hộ) mới chỉ giải quyết được 41% (6.977 căn). Nhóm vướng mắc khác (3.125 căn) đã tháo gỡ được 99.6% (3.113 căn). Đáng chú ý, nhóm dự án đang thanh tra, điều tra (8.235 căn hộ) mới chỉ giải quyết được 55% (3.952 căn).
Một trong những nguyên nhân lớn gây chậm trễ là sự xung đột trong quy định về thời điểm định giá đất. Theo đó, thời điểm xác định giá đất là thời điểm Nhà nước quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Tuy nhiên, nếu thực hiện theo Nghị định số 49/2021/NĐ-CP và Nghị định số 100/2024/NĐ-CP thì xung đột với quy định tại Luật Đất đai năm 2013 và Luật Đất đai năm 2024, vì pháp luật đất đai qua các thời kỳ quy định thời điểm xác định giá đất là thời điểm Nhà nước quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Do đó, thời điểm xác định giá đất là thời điểm hoàn thành đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật.
Sở Nông nghiệp và Môi trường TP HCM đang dự thảo báo cáo UBND TP HCM để xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng về vấn đề này. Việc giải quyết các vướng mắc còn lại đòi hỏi sự phối hợp giữa các sở ban ngành và sự điều chỉnh về mặt pháp lý để đảm bảo quyền lợi của người mua nhà và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển ổn định.
