Bài viết “Động lực mới cho phát triển kinh tế” của Tổng Bí thư Tô Lâm được đánh giá là một cột mốc quan trọng trong tư duy lý luận và thực tiễn phát triển kinh tế của Việt Nam trong giai đoạn mới. Bài viết không chỉ cụ thể hóa Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân mà còn kết nối ba chiều tư duy chiến lược: vận dụng chủ nghĩa Mác – Lenin, lý giải sự phù hợp của kinh tế tư nhân trong xây dựng CNXH, và đưa ra các giải pháp cải cách thể chế dựa trên thực tiễn thành công của các nước.
Tổng Bí thư đã khơi mở một định hướng hành động sâu sắc, đó là muốn phát triển bền vững, Việt Nam phải có tư duy mới, và chính tư duy ấy sẽ là động lực mới để quốc gia vươn mình giàu mạnh.
Bài viết khẳng định tính chính danh lý luận cho kinh tế tư nhân trong bối cảnh xây dựng CNXH. Tổng Bí thư đã vận dụng tư tưởng của Lenin về Chính sách Kinh tế mới (NEP), chủ động khôi phục các yếu tố thị trường và kinh tế tư nhân để khôi phục nền kinh tế hậu chiến. Theo đó, sở hữu tư nhân, nếu được dẫn dắt đúng thể chế và kiểm soát quyền lực hiệu quả, sẽ không cản trở tiến trình CNXH mà ngược lại, có thể tăng tốc tiến trình đó thông qua tăng trưởng, đổi mới và nâng cao đời sống nhân dân. Cùng với Nghị quyết 68, nó giúp hóa giải định kiến về sự đối lập giữa CNXH và kinh tế tư nhân, đồng thời tạo nền tảng vững chắc cho chính sách phát triển.
Tổng Bí thư chỉ rõ mối quan hệ hữu cơ giữa phát triển kinh tế tư nhân và hiện thực hóa các giá trị cốt lõi của CNXH. Một xã hội “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” không thể được tạo lập nếu thiếu động lực tăng trưởng, thiếu việc làm, thiếu nguồn lực cho giáo dục, y tế và phúc lợi xã hội. Khu vực kinh tế tư nhân đang đóng góp trên 51% GDP, hơn 82% việc làm và ngày càng vươn ra quốc tế.
Tính thuyết phục của bài viết còn được củng cố khi Tổng Bí thư so sánh với các thực tiễn điển hình. Trung Quốc, với mô hình “chủ nghĩa xã hội đặc sắc”, là minh chứng thuyết phục nhất khi kinh tế tư nhân đóng góp hơn 60% GDP, 70% đổi mới sáng tạo, 80% việc làm ở đô thị, và 90% doanh nghiệp mới thành lập. Liên bang Nga cũng tái khẳng định vai trò của sở hữu tư nhân như một điều kiện phục hồi kinh tế và hội nhập quốc tế. Việt Nam, với hành trình 40 năm Đổi mới, cũng đã chứng minh rằng chính từ khi tư duy về thị trường và sở hữu được cởi trói, nền kinh tế mới có sức sống.
Bài viết đề xuất xây dựng Luật Phát triển kinh tế tư nhân, thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển kinh tế tư nhân do Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban, và đặt mục tiêu hình thành đội ngũ doanh nhân dân tộc có khát vọng, có văn hóa và có trách nhiệm phụng sự đất nước. Cùng với đó là hệ thống giải pháp cải cách thể chế sâu rộng.
Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm là một văn kiện có ý nghĩa lý luận – thực tiễn đặc biệt, củng cố tính chính danh cho kinh tế tư nhân trong tư tưởng Mác – Lê-nin, và đưa ra những định hướng cải cách có sức lay động nền tảng. Nếu được thể chế hóa nghiêm túc và thực thi quyết liệt, nó sẽ trở thành một sức bật mạnh mẽ, đưa Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển hiện đại, bền vững và nhân văn.
