Quảng Ninh đang đối mặt với thách thức lớn trong việc cải tạo và xây dựng lại các khu chung cư cũ xuống cấp đặc biệt tại Hạ Long và Cẩm Phả. Tình trạng xuống cấp nghiêm trọng tập trung ở các chung cư cấp D, mức độ nguy hiểm cao nhất. Mặc dù tỉnh đã có nhiều giải pháp và chính sách hỗ trợ nhưng quá trình này vẫn diễn ra chậm chạp và gặp nhiều khó khăn.
Tại Cẩm Phả, có 20 chung cư cũ xây dựng trước năm 1994, với 18 chung cư đã được thanh lý cho người dân. Trong số này, 15 chung cư được đánh giá ở cấp C và 5 ở cấp D. Điển hình là khu chung cư 2 tầng tại phường Cẩm Thủy, nơi có 151 căn hộ và 401 nhân khẩu sinh sống trên diện tích 7.021m2.
Ở Hạ Long, có 6 chung cư cấp D bao gồm các khu nhà ở tại phường Hà Tu, Hồng Hải và Bạch Đằng. Các chung cư này được xây dựng từ những năm 1970-1980, hiện đã xuống cấp nghiêm trọng. Nhiều hộ dân đã phải di chuyển ra ngoài sinh sống do điều kiện sống không đảm bảo.
Tuy nhiên, đã có những tín hiệu tích cực. Sau 8 năm triển khai kế hoạch cải tạo chung cư cũ, nhiều dự án xã hội hóa đã được hình thành, các chung cư cũ nguy hiểm đã được cưỡng chế di dời và phá dỡ. TP Cẩm Phả đã xây dựng 5 vị trí tạm cư với 119 phòng và đang triển khai quy hoạch chi tiết để tái định cư tại chỗ. TP Hạ Long cũng đã phá dỡ 11 lô chung cư cũ để xây dựng các khu nhà mới.
Đặc biệt, dự án cải tạo khu chung cư cũ lô 6, 7, 8 phường Trần Hưng Đạo đã được khởi động với quy mô 3 tòa tháp, đáp ứng nhu cầu ở cho 1.800 người và các tiện ích đồng bộ. Tổng vốn đầu tư dự kiến là 1.783 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành phần móng vào quý III/2025 và bàn giao nhà tái định cư vào năm 2027.
Mặc dù vậy, tiến độ cải tạo vẫn còn chậm. Nhiều chung cư không đáp ứng được yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật và quỹ đất hạn hẹp khiến các nhà đầu tư không mấy quan tâm. TP Hạ Long đã quyết định chuyển đổi công năng một số chung cư thành bãi đỗ xe và cây xanh. Để tạo ra một cuộc cách mạng thực sự trong tái thiết chung cư cũ, cần có sự đồng bộ và quyết tâm cao hơn từ tất cả các bên liên quan.
