Nghị định 70/2025 sửa đổi, bổ sung Nghị định 123/2020 về hóa đơn, chứng từ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/6/2025. Theo Nghị quyết 198/2025 của Quốc hội, phương pháp thuế khoán sẽ bị bãi bỏ từ ngày 1/1/2026, thay vào đó, hộ kinh doanh bắt buộc phải nộp thuế theo phương pháp kê khai doanh thu thực tế.
Trước mắt, Nghị định 70/2025 yêu cầu các hộ có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm phải sử dụng hóa đơn điện tử qua máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế, bắt đầu từ 1/6/2025. Các hộ dưới ngưỡng doanh thu này tạm thời được miễn, nhưng cần chủ động chuyển đổi để kịp thích ứng.
Theo Nghị định 70/2025, hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử bao gồm hộ kinh doanh có hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng như trung tâm thương mại, siêu thị, bán lẻ (trừ ôtô, mô tô, xe máy và xe có động cơ khác), ăn uống, nhà hàng, khách sạn...
Hộ kinh doanh cũng cần đáp ứng 1 trong 3 tiêu chí: nộp thuế theo phương pháp khoán có mức doanh thu hàng năm trên 1 tỷ đồng; có sử dụng máy tính tiền; có quy mô về doanh thu, lao động đáp ứng từ mức cao nhất về tiêu chí của doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phải thực hiện chế độ kế toán và nộp thuế theo phương pháp kê khai.
Một đối tượng khác bắt buộc phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, đó là hộ kinh doanh đã đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, nhưng không có kết nối, chuyển dữ liệu điện tử với cơ quan thuế, chưa sử dụng, hoặc sử dụng chưa đầy đủ hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền từ năm 2024 trở về trước.
Ước tính có khoảng 37.000 hộ và cá nhân kinh doanh đang nộp thuế theo phương pháp khoán và thuộc nhóm có doanh thu lớn sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chuyển đổi này.
Việc xóa bỏ thuế khoán cũng là một trong những giải pháp đáng chú ý được nêu ra tại Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân mà Bộ Chính trị ban hành. Nghị quyết yêu cầu xóa bỏ hình thức thuế khoán với hộ kinh doanh chậm nhất trong 2026, mở rộng cơ sở tính thuế qua sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.
Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính), cho biết đây là bước chuẩn bị cần thiết để hộ kinh doanh phát triển lên thành doanh nghiệp, qua đó tiếp cận các chính sách hỗ trợ và nguồn lực để mở rộng sản xuất kinh doanh.
Việc bỏ thuế khoán chuyển sang hình thức tự kê khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế cũng sẽ giúp phản ánh đúng năng lực kinh doanh, đảm bảo nguyên tắc "người nộp thuế tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm".
Theo thống kê của Cục Thuế, đến nay số lượng hộ, cá nhân kinh doanh đã nộp tờ khai gồm hơn 1,975 triệu hộ nộp thuế theo hình thức khoán; hơn 6.000 hộ nộp thuế theo hình thức kê khai. Số lượng hộ, cá nhân kinh doanh được đưa thêm vào quản lý thông qua triển khai bản đồ số hộ kinh doanh hơn 61.000 hộ.
Mức thuế khoán bình quân tháng 3 năm nay là 672.300 đồng/tháng/hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán. Số thuế bình quân theo phương pháp kê khai trong tháng 3 là 4,6 triệu đồng/tháng/hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế.
Lũy kế tổng thu ngân sách Nhà nước từ hộ, cá nhân kinh doanh quý đầu năm nay ước đạt 8.695 tỷ đồng, đạt 27% so với nhiệm vụ thu, bằng 26% so với cùng kỳ năm 2024 thực hiện.
Theo đánh giá của Cục Thuế, số nộp ngân sách Nhà nước từ hộ, cá nhân kinh doanh chưa tương xứng với tiềm năng, chỉ chiếm 2% tổng thu ngân sách do cơ quan thuế quản lý, chưa đạt được yêu cầu đặt ra.
