Chính sách nhà ở xã hội: 'Áo giáp' cho người thu nhập thấp, hay 'mồi ngon' cho giới đầu cơ?
VNREA vừa có công văn gửi Chính phủ, Bộ Xây dựng, Bộ Tư Pháp, Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản nội dung góp ý nhằm hoàn thiện Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội (NOXH).
Vậy, đâu là những điểm đáng chú ý trong góp ý của VNREA? Và liệu những thay đổi này có đủ sức tạo ra cú hích cho thị trường NOXH, hay vẫn còn những “gợn sóng” cần phải giải quyết?
Tiêu chí chọn chủ đầu tư: Minh bạch để 'chọn mặt gửi vàng'?
Một trong những điểm nghẽn lớn nhất của thị trường NOXH hiện nay là việc lựa chọn chủ đầu tư. Theo VNREA, tiêu chí lựa chọn cần được quy định rõ ràng, cụ thể hơn, đồng thời tránh trùng lặp nội dung giữa các điểm. Hiệp hội đề nghị việc xác định năng lực tài chính và kinh nghiệm cần dựa trên mẫu hồ sơ mời thầu theo Thông tư số 15/2024/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Vậy thì sao? Việc minh bạch hóa quy trình lựa chọn chủ đầu tư sẽ giúp:
- Tăng tính cạnh tranh: Các doanh nghiệp có năng lực thực sự sẽ có cơ hội tham gia, thay vì chỉ “sân chơi” của một vài “ông lớn”.
- Đảm bảo chất lượng dự án: Chủ đầu tư có năng lực tài chính và kinh nghiệm sẽ đảm bảo dự án được triển khai đúng tiến độ, chất lượng.
- Giảm thiểu rủi ro: Việc lựa chọn chủ đầu tư không đủ năng lực có thể dẫn đến dự án “treo”, gây thiệt hại cho người mua nhà.
Rút ngắn thời gian thẩm định: 'Gỡ nút thắt' để tăng tốc?
VNREA kiến nghị rút ngắn thời gian thẩm định và chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án NOXH. Cụ thể, thay vì thời hạn 35 ngày thẩm định và 10 ngày ban hành quyết định như trong Dự thảo, Hiệp hội đề xuất rút ngắn xuống còn 20 ngày và 5 ngày tương ứng.
Vậy thì sao? Việc rút ngắn thời gian thẩm định sẽ giúp:
- Đẩy nhanh tiến độ dự án: Thời gian là tiền bạc, việc rút ngắn thời gian thẩm định sẽ giúp giảm chi phí cho doanh nghiệp, từ đó giảm giá thành NOXH.
- Tăng tính hấp dẫn cho nhà đầu tư: Quy trình nhanh gọn sẽ khuyến khích các nhà đầu tư tham gia vào thị trường NOXH.
- Đáp ứng nhu cầu của người dân: Dự án được triển khai nhanh hơn sẽ giúp người dân sớm có nhà ở.
Mở rộng phạm vi đề xuất dự án: 'Cởi trói' để khơi thông nguồn cung?
VNREA cho rằng, cần mở rộng phạm vi cho phép nhà đầu tư đề xuất dự án NOXH ngay cả khi chưa có trong danh mục chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương.
Vậy thì sao? Việc mở rộng phạm vi đề xuất dự án sẽ giúp:
- Tăng nguồn cung NOXH: Doanh nghiệp có thể chủ động tìm kiếm quỹ đất phù hợp và đề xuất dự án, thay vì chờ đợi kế hoạch từ địa phương.
- Linh hoạt trong triển khai dự án: Doanh nghiệp có thể triển khai dự án ngay khi có đủ điều kiện, thay vì phải chờ đợi quy hoạch.
- Đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường: Doanh nghiệp có thể đề xuất các dự án NOXH phù hợp với nhu cầu thực tế của từng địa phương.
Kiểm toán, quyết toán chi phí: 'Siết chặt' để minh bạch giá bán?
Một điểm đáng chú ý khác là góp ý của Hiệp hội liên quan đến quy định về kiểm toán, quyết toán chi phí đầu tư xây dựng NOXH. VNREA kiến nghị cơ quan soạn thảo cần làm rõ hành lang pháp lý áp dụng cho hoạt động kiểm toán, quyết toán nhằm tránh rủi ro pháp lý cho doanh nghiệp và người mua nhà.
Vậy thì sao? Việc làm rõ quy định về kiểm toán sẽ giúp:
- Minh bạch giá thành NOXH: Người mua nhà sẽ biết rõ chi phí thực tế của căn hộ, tránh tình trạng bị “ép giá”.
- Ngăn chặn hành vi trục lợi: Việc kiểm toán chặt chẽ sẽ giúp ngăn chặn các hành vi nâng khống chi phí, gây thiệt hại cho người mua nhà và Nhà nước.
- Tạo niềm tin cho thị trường: Thị trường NOXH minh bạch sẽ thu hút được nhiều người mua nhà và nhà đầu tư.
Lời kết: “Nhạc trưởng” nào cho bản giao hưởng nhà ở xã hội?
Những góp ý của VNREA cho thấy sự trăn trở của giới chuyên gia về việc làm sao để thị trường NOXH phát triển một cách bền vững và hiệu quả. Tuy nhiên, để những góp ý này trở thành hiện thực, cần có sự vào cuộc đồng bộ của các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp và cả người dân.
Trong bối cảnh thị trường bất động sản đang trải qua nhiều biến động, việc phát triển NOXH không chỉ là giải pháp an cư cho người thu nhập thấp, mà còn là yếu tố quan trọng để ổn định thị trường và đảm bảo an sinh xã hội. Để làm được điều này, cần có một “nhạc trưởng” đủ tâm và tầm để điều phối bản giao hưởng NOXH, đảm bảo mỗi “nhạc cụ” đều phát huy được tối đa khả năng của mình.
Nếu quý vị đang tìm kiếm cơ hội đầu tư vào thị trường bất động sản một cách thông minh và hiệu quả, hãy liên hệ với Realtier ngay hôm nay. Chúng tôi sẽ giúp bạn đưa ra những quyết định sáng suốt, phù hợp với mục tiêu và nguồn lực của bạn.
