Bộ Giao thông Vận tải trình bày Tờ trình về việc xây dựng Nghị quyết của Quốc hội nhằm huy động nguồn lực, rút ngắn tiến độ và khai thác hiệu quả quỹ đất cho các dự án giao thông. Nghị quyết cũng hướng đến phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho Hà Nội và TP.HCM để chủ động triển khai đầu tư.
Dự thảo nghị quyết đề xuất UBND hai thành phố được quyền quyết định phân chia dự án thành các dự án thành phần, không phải thi tuyển phương án kiến trúc, chỉ định thầu và ứng trước ngân sách địa phương. Các thành phố cũng được lập thiết kế kỹ thuật tổng thể thay thiết kế cơ sở, áp dụng định mức quốc tế cho tổng mức đầu tư và dự toán, cũng như quy định về bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
Thủ tướng có quyền quyết định bố trí kế hoạch đầu tư công, sử dụng nguồn tăng thu ngân sách và huy động vốn ODA mà không cần lập Đề xuất dự án. TP.HCM có thêm các quy định riêng như được thu và sử dụng tiền từ khu vực TOD, huy động vốn qua trái phiếu chính quyền địa phương và tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có sử dụng đất để chỉnh trang đô thị.
Ủy ban Kinh tế cơ bản thống nhất với sự cần thiết ban hành nghị quyết và các chính sách đặc thù, tuy nhiên đề nghị làm rõ cơ chế huy động vốn trong trường hợp giảm hoặc bổ sung dự án. Về lập tổng mức đầu tư, cần thống nhất cách diễn đạt giữa các điều khoản liên quan đến dự án đường sắt đô thị và dự án đường sắt đô thị theo mô hình TOD. Đối với dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, cần làm rõ việc áp dụng chính sách này đối với tuyến đường sắt và các dự án trong khu vực TOD.
Về phát triển theo mô hình TOD, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng có sự trùng lặp và có thể làm vô hiệu hóa các quy hoạch, đề nghị rà soát, chỉnh sửa. Ngoài ra, cần bổ sung, làm rõ sự cần thiết của quy định tại khoản 2 Điều 6 và rà soát kỹ lưỡng để tránh chồng chéo, mâu thuẫn trong quá trình áp dụng pháp luật về đất đai.
