Trong bối cảnh giá bất động sản liên tục tăng cao, đặc biệt tại các đô thị lớn, nhiều người lao động có thu nhập trung bình và thấp đang gặp khó khăn trong việc tiếp cận nhà ở phù hợp. Để giải quyết vấn đề này, việc nghiên cứu và triển khai mô hình Quỹ Nhà ở Quốc gia tại Việt Nam là hết sức cần thiết nhằm đảm bảo quyền được sở hữu nhà ở của người dân và thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển theo hướng bền vững.
Bà Đỗ Thu Hằng, Giám đốc Cấp cao, Bộ phận Nghiên cứu & Tư vấn, Savills Hà Nội nhấn mạnh, việc nghiên cứu và triển khai mô hình Quỹ Nhà ở Quốc gia tại Việt Nam là cần thiết để đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp và trung bình.
Trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ, giá bất động sản không ngừng tăng cao, trong khi thu nhập trung bình của người dân tại các thành phố vẫn còn thấp, nhu cầu về nhà ở ngày càng lớn.
Theo bà Hằng, nếu được thiết lập và vận hành hiệu quả, Quỹ Nhà ở Quốc gia có thể giúp hỗ trợ tài chính cho người dân có thu nhập trung bình và thấp tiếp cận nhà ở thương mại giá rẻ hoặc nhà ở xã hội.
Đồng thời duy trì nguồn cung nhà ở giá rẻ một cách ổn định, giúp cân bằng cung – cầu trên thị trường Bất động sản.
Bên cạnh đó, Quỹ còn tạo ra hệ thống quản lý minh bạch, hạn chế tình trạng đầu cơ, sử dụng sai mục đích; thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường, tránh tình trạng khủng hoảng nhà ở do giá đất leo thang quá mức.
Tuy nhiên, vị này cho rằng, nếu Quỹ Nhà ở Quốc gia được thông qua và triển khai, để phát huy hiệu quả, cần xác định mục tiêu rõ ràng, đa dạng hóa nguồn vốn và tăng cường quản lý minh bạch.
Quỹ cần tập trung hỗ trợ tài chính cho người dân có nhu cầu mua hoặc thuê nhà với mức giá phù hợp. Trên thực tế, nhiều người lao động có thu nhập trung bình thấp không đáp ứng đủ điều kiện để mua nhà ở xã hội nhưng cũng không đủ khả năng tài chính để sở hữu nhà ở thương mại, đặc biệt tại các đô thị lớn.
“Kinh nghiệm từ các quốc gia như Singapore và Trung Quốc cho thấy Quỹ Nhà ở Quốc gia có thể đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo quyền có nhà ở cho người lao động. Do đó, cần có cơ chế đánh giá mức độ đóng góp và khả năng chi trả của các nhóm đối tượng để đảm bảo tính công bằng và đúng mục tiêu”, bà Hằng nhấn mạnh.
Bên cạnh nguồn đóng góp từ người lao động, doanh nghiệp và ngân sách nhà nước, để Quỹ Nhà ở Quốc gia hoạt động bền vững, cần khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp Bất động sản. Đổi lại, nhà nước có thể áp dụng các chính sách ưu đãi như miễn giảm thuế, hỗ trợ tài chính, vv…nhằm thu hút đầu tư vào phân khúc nhà ở xã hội.
Theo bà Giang Huỳnh, Giám đốc, Bộ phận Nghiên Cứu & S22M, Savills TP. HCM, để Quỹ Nhà ở Quốc gia vận hành hiệu quả, cần có cơ chế quản lý chặt chẽ và minh bạch nhằm tránh thất thoát và đảm bảo sử dụng đúng mục đích.
Một số giải pháp có thể áp dụng bao gồm: ban hành quy định cụ thể về cách thức huy động, quản lý và phân bổ quỹ; quy định tiêu chuẩn nhà ở nhằm tránh tình trạng xây dựng kém chất lượng; đặt ra các điều kiện ràng buộc để ngăn chặn đầu cơ, sử dụng sai mục đích; xây dựng cổng thông tin điện tử công khai về các khoản thu - chi, danh sách thụ hưởng, tiến độ dự án; và thiết lập cơ chế giám sát độc lập, cho phép người dân cũng như các tổ chức xã hội theo dõi hoạt động của quỹ.
