Chuyên gia kinh tế TS Cấn Văn Lực đề xuất chuyển đổi 1.500 dự án nhà ở thương mại bị bỏ hoang sang nhà ở xã hội (NOXH) để giải quyết tình trạng lãng phí tài nguyên đất đai và hiện thực hóa mục tiêu xây dựng 1 triệu căn nhà giá rẻ cho người thu nhập thấp và công nhân.
Thực trạng và giải pháp:
- Tình hình NOXH hiện tại:
- Cả nước có 655 dự án NOXH, cung cấp gần 600.000 căn hộ, đạt 42,38% mục tiêu.
- Giải ngân gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng còn chậm, mới chỉ có 90 dự án tham gia với 2.845 tỷ đồng được giải ngân.
- Khó khăn: thủ tục pháp lý, quỹ đất hạn chế, nhà đầu tư chưa thấy rõ ưu đãi.
- Đề xuất chuyển đổi dự án:
- Khoảng 1.500 dự án Bất động sản đình trệ, phần lớn thuộc phân khúc thương mại có thể chuyển đổi sang NOXH.
- Cần ban hành cơ chế cho phép chuyển đổi, rút gọn quy trình, bổ sung ưu đãi để thu hút doanh nghiệp.
- Lợi ích: tăng nguồn cung nhà giá rẻ, giảm lãng phí đất.
- Thành lập Quỹ nhà ở quốc gia:
- Huy động vốn từ ngân sách, trái phiếu, tiết kiệm người mua nhà, tổ chức tài chính trong và ngoài nước.
- Tham khảo Singapore, Trung Quốc sử dụng một phần quỹ bảo hiểm xã hội.
- Đảm bảo nguồn tài chính ổn định cho dự án NOXH.
- Hành động của Bộ Xây dựng:
- Xây dựng nghị quyết thí điểm cơ chế đặc thù, trong đó có việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia.
- Quỹ hoạt động theo mô hình tài chính ngoài ngân sách, không vì lợi nhuận, minh bạch và hiệu quả.
- Hỗ trợ cấp bù lãi suất cho chủ đầu tư, giải phóng mặt bằng, cung cấp nhà cho thuê giá rẻ.
TS Cấn Văn Lực nhấn mạnh rằng việc tháo gỡ các dự án đình trệ sẽ giải phóng nguồn lực lớn, tạo việc làm, tăng thu ngân sách và củng cố niềm tin của doanh nghiệp và người dân. Bộ Xây dựng đang xây dựng nghị quyết thí điểm một số cơ chế đặc thù để thúc đẩy phát triển NOXH, bao gồm việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia hoạt động theo mô hình tài chính ngoài ngân sách, không vì lợi nhuận, và đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả.
