Tuyến metro Bến Thành - Tham Lương, dài 11km, dự kiến khởi công vào tháng 12/2025, là một phần quan trọng trong kế hoạch phát triển 355km đường sắt đô thị của TP.HCM trong 10 năm tới.
Sau khi tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên đi vào hoạt động, Ban quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM đang thúc đẩy thực hiện cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 188 của Quốc hội để đầu tư tuyến metro số 2, đoạn Bến Thành - Tham Lương.
Tổng mức đầu tư Dự án có tổng mức đầu tư gần 48.000 tỷ đồng, nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân từ trung tâm TP.HCM về phía Tây Bắc và ngược lại. Tuyến metro này có hơn 11km, trong đó 9,2km đi ngầm, phần còn lại đi trên cao và đường dẫn vào depot. Công tác giải phóng mặt bằng đã cơ bản hoàn tất và dự kiến khởi công vào tháng 12/2025.
Tuyến metro Bến Thành - Tham Lương sẽ đi qua các quận 1, 3, 10, 12, Tân Bình và Tân Phú, dọc theo các tuyến đường Trường Chinh, Cách Mạng Tháng Tám, Phạm Hồng Thái và kết thúc tại ga ngầm Bến Thành.
Dự án được UBND TP.HCM phê duyệt từ năm 2010 với tổng mức đầu tư ban đầu là 26.000 tỷ đồng. Đến năm 2019, vốn dự án được điều chỉnh tăng lên khoảng 47.900 tỷ đồng. Kế hoạch khai thác tuyến metro số 2 ban đầu dự kiến vào năm 2026, nhưng do nhiều vướng mắc, UBND TP.HCM đã điều chỉnh thời gian hoàn thành đến năm 2030 và khởi công xây dựng vào năm 2026.
Để đẩy nhanh tiến độ dự án, TP.HCM đã thống nhất chuyển toàn bộ nguồn vốn thực hiện metro số 2 từ vốn vay ODA sang sử dụng vốn ngân sách, nhằm chủ động hơn trong quá trình triển khai. Đồng thời, dự án cũng được bổ sung quy mô, bao gồm công trình kết nối đồng bộ giữa metro số 1 và số 2 tại nhà ga Bến Thành.
Hiện nay, TP.HCM đang đẩy nhanh các thủ tục để có thể khởi công metro số 2 trong năm nay. Dự kiến đến tháng 6/2025, công tác khảo sát, lập thiết kế tổng thể (FEED) và hồ sơ nghiên cứu khả thi sẽ hoàn tất. Thành phố sẽ duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 9, sau đó chọn nhà thầu và khởi công trong tháng 12/2025.
Điểm đầu tuyến kết nối với ga trung tâm Bến Thành (quận 1), thuộc phạm vi xây dựng tuyến metro số 1. Hiện ga ngầm này đã được khai thác để phục vụ tuyến metro đầu tiên của thành phố.
Trên tuyến metro số 2 còn lại có 10 nhà ga, bao gồm 9 ga ngầm và 1 ga trên cao. Hiện tại, tất cả các vị trí nhà ga đều đã có đủ mặt bằng sạch, sẵn sàng cho ngày khởi công.
Các nhà dân hai bên đường Cách Mạng Tháng Tám (quận 3) đã lùi sâu sau khi bàn giao mặt bằng cho dự án metro. Tình trạng tương tự cũng diễn ra ở các tuyến đường khác thuộc dự án.
Hiện mặt bằng gần vòng xoay Dân Chủ đã được bàn giao, nơi này sẽ được xây dựng ga ngầm quy mô lớn.
Metro Bến Thành - Tham Lương là tuyến đường sắt đô thị thứ hai của TP.HCM, sau tuyến metro số 1 đã được khai thác thương mại vào cuối năm 2024.
Khi hoàn thành, tuyến metro này không chỉ giúp giảm tải giao thông mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại các khu vực mà tuyến đi qua.
Theo Đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị TP.HCM, cùng với tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên dài gần 20km đã được khai thác, trong 10 năm tới, thành phố sẽ có tổng cộng 355km metro. Đến năm 2045, mạng lưới này sẽ tăng lên 510km.
Các tuyến metro sắp tới được định hướng tăng chiều dài đi ngầm để giảm chi phí đền bù, đẩy nhanh thi công và khai thác hiệu quả không gian ngầm, kết hợp chỉnh trang đô thị theo mô hình TOD.
