Giá nhà ở tại Việt Nam đã tăng trưởng bình quân hai chữ số mỗi năm trong suốt thập kỷ qua, đặc biệt là từ năm 2018 đến nay. Nguyên nhân chính là do chính sách kiểm soát thị trường bất động sản khiến nguồn cung nhà ở sụt giảm nghiêm trọng trong khi nhu cầu không ngừng tăng. Hậu quả là giá bất động sản, nhất là tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM và các khu vực kinh tế trọng điểm tăng mạnh, vượt xa tốc độ tăng trưởng thu nhập của người dân, khiến việc sở hữu nhà ở trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Báo cáo của Avison Young cho thấy, tại TP.HCM, hầu hết dự án mới đều thuộc phân khúc cao cấp, giá từ 72-142 triệu đồng/m2. Phân khúc tầm trung khan hiếm ở cả TP.HCM và Hà Nội, mức giá dưới 38 triệu đồng/m2 gần như biến mất. Giá bán liên tục tăng đẩy thị trường nhà ở rời xa giá trị căn bản, tăng rủi ro thanh khoản và khoảng cách giữa sản phẩm trên thị trường với nhu cầu và khả năng của người mua nhà.
Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), ngay cả khi giá nhà giảm một nửa, nhiều người thu nhập trung bình và thấp vẫn khó có khả năng mua nhà. Giá các sản phẩm bất động sản phục vụ nhu cầu ở thực tại đô thị khó giảm sâu do quỹ đất hạn chế, chi phí phát triển dự án ngày càng tăng cao.
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết, trong 11 tháng đầu năm 2024, TP.HCM chỉ có 31 dự án nhà ở thương mại đang triển khai, bằng khoảng một phần ba so với cùng kỳ các năm trước. Trong đó, chỉ có 4 dự án đủ điều kiện huy động vốn, giảm 90% so với cùng kỳ năm ngoái, 100% đều là nhà ở cao cấp với giá bán bình quân 9,39 tỷ đồng/căn. Cơ cấu sản phẩm nhà ở mất cân đối nghiêm trọng, nhà ở bình dân gần như biến mất từ năm 2020.
Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu nhận định đây là lần đầu tiên phân khúc nhà ở cao cấp chiếm lĩnh toàn bộ thị trường bất động sản thành phố. Thực tế này khiến cơ cấu sản phẩm nhà ở thêm "méo mó", không đáp ứng nhu cầu thực của người thu nhập trung bình, thấp và thị trường phát triển thiếu bền vững. Tình trạng này cũng xảy ra tại các đô thị lớn khác trong cả nước.
Giá nhà tăng liên tục do nguồn cung dự án nhà ở thương mại quá ít, dẫn đến khan hiếm theo quy luật "cung - cầu". Giá căn hộ chung cư đã tăng khoảng 15-20% trong giai đoạn 2015-2023 và dự kiến còn có thể tăng 15-20% trong năm 2025 do "Bảng giá đất điều chỉnh" năm 2024.
